Samochody elektryczne to już nie tylko futurystyczna wizja, ale coraz bardziej popularna alternatywa dla pojazdów spalinowych. W wielu krajach Europy Zachodniej pojazdy elektryczne stanowią znaczący procent nowych rejestracji. Jak wygląda sytuacja w Polsce? Czy zakup samochodu elektrycznego w naszym kraju jest opłacalny i praktyczny? W tym artykule przyjrzymy się korzyściom i wadom posiadania pojazdu elektrycznego w polskich warunkach.

Aktualna sytuacja elektromobilności w Polsce

Według danych Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych, na koniec 2022 roku w Polsce było zarejestrowanych około 26 000 samochodów całkowicie elektrycznych (BEV) oraz prawie 40 000 hybryd plug-in (PHEV). To wciąż niewielki procent spośród ponad 25 milionów pojazdów poruszających się po polskich drogach, ale liczba ta systematycznie rośnie.

Infrastruktura ładowania również się rozwija. Na koniec 2022 roku w Polsce funkcjonowało około 2 500 publicznie dostępnych punktów ładowania - głównie w dużych miastach i wzdłuż głównych tras. To wciąż nieporównywalnie mniej niż w krajach liderach elektromobilności, jak Holandia czy Norwegia, ale z roku na rok sytuacja się poprawia.

Program dofinansowania "Mój Elektryk"

Jednym z głównych argumentów przemawiających za zakupem samochodu elektrycznego w Polsce jest program dopłat "Mój Elektryk". Program ten oferuje dofinansowanie w wysokości:

• Do 18 750 zł dla osób fizycznych (bez konieczności wykazywania średniego przebiegu powyżej 15 000 km rocznie)
• Do 27 000 zł dla osób fizycznych posiadających Kartę Dużej Rodziny
• Do 27 000 zł dla przedsiębiorców, którzy zadeklarują średnioroczny przebieg powyżej 15 000 km

Program obejmuje zakup lub leasing nowych pojazdów elektrycznych, których cena nie przekracza 225 000 zł.

Infrastruktura ładowania w Polsce

Jednym z kluczowych aspektów przy rozważaniu zakupu samochodu elektrycznego jest dostępność infrastruktury ładowania. W Polsce sytuacja wygląda następująco:

Stacje publiczne

Najwięcej publicznych punktów ładowania znajduje się w dużych miastach (Warszawa, Kraków, Wrocław, Poznań, Trójmiasto) oraz wzdłuż głównych tras (autostrady A1, A2, A4, drogi ekspresowe S3, S7, S8). Operatorami największych sieci stacji ładowania w Polsce są:

• GreenWay
• Orlen Charge
• Tauron
• Energa
• PGE
• Ionity (głównie na trasach międzynarodowych)

Ładowanie domowe

Dla większości posiadaczy samochodów elektrycznych podstawowym sposobem uzupełniania energii jest ładowanie domowe. Wymaga to:

• Dostępu do gniazdka lub możliwości zainstalowania wallboxa (domowej stacji ładowania)
• Odpowiednio zabezpieczonej i przystosowanej instalacji elektrycznej
• W przypadku mieszkańców budynków wielorodzinnych - zgody wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej

"Ładowanie samochodu w domu to jak posiadanie własnej stacji benzynowej. Wyjeżdżasz rano z pełnym 'bakiem', a po powrocie do domu podłączasz auto, by rano znów mieć pełną baterię. To ogromna wygoda, ale niestety nie każdy ma taką możliwość."

Koszty użytkowania samochodu elektrycznego

Przy rozważaniu zakupu samochodu elektrycznego warto przeanalizować faktyczne koszty jego użytkowania w porównaniu do pojazdu spalinowego:

Koszty energii vs. paliwo

Przyjmując średnie zużycie energii przez samochód elektryczny na poziomie 15-20 kWh/100 km i cenę energii elektrycznej około 0,70-0,85 zł/kWh (taryfa nocna), koszt przejechania 100 km wynosi około 10-17 zł.

Dla porównania, samochód spalinowy zużywający 7 l/100 km, przy cenie paliwa 6,50 zł/l, generuje koszt około 45,50 zł na 100 km.

Przy rocznym przebiegu 15 000 km różnica w kosztach "paliwa" może wynieść nawet 4000-5000 zł na korzyść samochodu elektrycznego.

Serwis i naprawy

Samochody elektryczne są znacznie prostsze konstrukcyjnie niż pojazdy spalinowe:

• Brak wymiany oleju silnikowego i filtrów
• Brak wymian rozrządu, świec, filtrów paliwa
• Znacznie mniejsze zużycie hamulców dzięki hamowaniu rekuperacyjnemu

Szacuje się, że koszty serwisowe dla samochodu elektrycznego są o około 30-40% niższe niż dla porównywalnego pojazdu spalinowego.

Ubezpieczenie i podatki

Tutaj sytuacja jest mniej korzystna:

• OC i AC dla samochodów elektrycznych jest często droższe ze względu na wyższą wartość pojazdu i potencjalnie wyższe koszty napraw
• Samochody elektryczne są zwolnione z podatku akcyzowego (3-18%), co jest uwzględnione w cenie zakupu

Praktyczne aspekty posiadania samochodu elektrycznego w Polsce

Zasięg w polskich warunkach

Deklarowany przez producentów zasięg samochodów elektrycznych jest zwykle wyższy niż realny, szczególnie w trudnych warunkach:

• Zimą zasięg może spaść nawet o 30-40% z powodu ogrzewania kabiny i mniejszej wydajności baterii w niskich temperaturach
• Jazda z wyższymi prędkościami (np. na autostradzie) również znacząco zwiększa zużycie energii

Przykładowo, samochód z deklarowanym zasięgiem 400 km w praktyce zimą może oferować zasięg około 250-280 km, co wymaga starannego planowania dłuższych tras.

Planowanie podróży

Dłuższe podróże samochodem elektrycznym wymagają dobrego planowania:

• Sprawdzenia dostępności i kompatybilności stacji ładowania na trasie
• Uwzględnienia czasu ładowania w planie podróży
• Posiadania aplikacji pokazujących dostępność i aktualny stan stacji ładowania
• Posiadania kilku kart/aplikacji różnych operatorów stacji ładowania

Dla kogo samochód elektryczny w Polsce?

Biorąc pod uwagę wszystkie zalety i ograniczenia, samochód elektryczny w Polsce sprawdzi się najlepiej dla:

Idealny kandydat

• Osób mieszkających w domach jednorodzinnych lub mających możliwość zainstalowania wallboxa przy swoim miejscu parkingowym
• Osób dojeżdżających regularnie na stałych trasach (np. dom-praca-dom)
• Mieszkańców dużych miast, gdzie dostępność publicznych stacji ładowania jest większa
• Firm posiadających flotę pojazdów poruszających się głównie w mieście (kurierzy, dostawcy, taksówki)
• Osób posiadających drugi samochód, który może być wykorzystany na dłuższe trasy

Mniej odpowiedni dla

• Osób mieszkających w budynkach wielorodzinnych bez możliwości ładowania
• Kierowców regularnie pokonujących długie trasy
• Osób bez stałego miejsca parkingowego
• Osób mieszkających w regionach o słabej infrastrukturze ładowania

Przyszłość elektromobilności w Polsce

Pomimo obecnych ograniczeń, przyszłość elektromobilności w Polsce wygląda obiecująco:

• Rządowe i unijne programy wspierające rozwój infrastruktury ładowania
• Regulacje unijne wymuszające na producentach zwiększanie udziału samochodów elektrycznych w sprzedaży
• Planowane strefy czystego transportu w dużych miastach
• Stały rozwój technologii baterii, zwiększający zasięg i skracający czas ładowania
• Stopniowe zbliżanie się cen samochodów elektrycznych do pojazdów spalinowych

Podsumowanie

Zakup samochodu elektrycznego w Polsce w 2023 roku może być dobrą decyzją, ale nie dla każdego. Należy dokładnie przeanalizować swoje potrzeby, możliwości ładowania i specyfikę użytkowania pojazdu.

Dla osób spełniających odpowiednie kryteria, samochód elektryczny może przynieść znaczne oszczędności w kosztach eksploatacji i być wygodną alternatywą dla pojazdu spalinowego. Dla innych, lepszym rozwiązaniem może być tymczasowe pozostanie przy technologii spalinowej lub wybranie hybrydy jako rozwiązania przejściowego.

W Auto Ekspert oferujemy kompleksowe doradztwo w zakresie doboru samochodu do indywidualnych potrzeb klienta, w tym pomoc przy wyborze pojazdu elektrycznego. Zapraszamy do kontaktu!